O κριτικός τέχνης Χρήστος Ν. Θεοφιλης σε διάλογο με τον ζωγράφο Στέφανο Δασκαλακη
ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Η εικαστική εμπειρία μιας γενιάς δεν είναι ανώφελη , συνομιλεί με την επόμενη .Δεν επεμβαίνει. Η επέμβαση είναι πράξη μηχανιστική και γνωρίζει ότι οι αλληλουχίες των γίγνεσθαι είναι η εξέλιξη της τεχνης …
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ Χαίρομαι που θίγετε το θέμα της συνέχειας , της παράδοσης. Είναι ενθαρρυντικό το ότι κάποιοι μιλάνε ακόμα για τέτοιου είδους πράγματα και μάλιστα αυτό γίνεται εξαιρετικά ενθαρρυντικό όταν η ΄΄παράδοση΄΄ νοείται σαν δυναμική της συνέχειας και όχι σαν μελαγχολική προσκόλληση σε ένα παρελθόν .
ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Η εμπειρία , δεν μιλώ για την άκαρπη συγκομιδή συνταγών , είναι από τις πάγιες αλήθειες που όταν εγκαθιδρυθεί στον εικαστικό καλλιτέχνη λειτουργεί ως βασική αλήθεια απέναντι στις εφήμερες αυταπάτες. Ας μιλήσουμε για ζωγραφική και εμπειρία …
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ Από την στιγμή που κάνω ζωγραφική , η πορεία μου γίνεται αναγκαστικά μοναχική. Γίνεται τόσο λίγη ζωγραφική παγκοσμίως , που θα έλεγα ότι εχω πάρει πιο πολλά ερεθίσματα από την φωτογραφία [όπως της Diane Arbus η του August Sander] παρά από την σύγχρονη ζωγραφική , γιατί απλούστατα σχεδόν δεν υπάρχει και αυτή που γίνεται δεν εκτίθεται , καθώς τελεί σχεδόν υπό απαγόρευση και βέβαια είναι παράδοξο να μιλάω για φωτογραφία την στιγμή που η ζωγραφική μου με έναν ορισμένο τρόπο βρίσκεται στον αντίποδα της, κατά την έννοια ότι με ενδιαφέρει η ζωγραφική να λειτουργεί πέρα από την εικόνα και την αφήγηση.
Όταν λοιπόν ακολουθείς ένα τόσο μοναχικό δρόμο , είναι φυσικό να νοιώθεις την σημασία της παράδοσης με τρόπο τραγικό . Βρίσκω εντελώς παράλογο να πρέπει ο κάθε ζωγράφος να ξεκινάει κάθε φορά την ιστορία της τεχνης από το μηδέν .
Αλλά η παράδοση , δηλαδή το σώμα της ζωγραφικής όπως έχει φτάσει μέχρι σε μας , για οποίον θέλει να την κρατήσει ζωντανή , είναι συγχρόνως και μια πρόκληση , μια απαίτηση .Γιατί ακριβώς μια τόσο ισχυρή παράδοση , μόνο τα πιο ουσιαστικά από τα έργα μας μπορεί να κάνει αποδεκτά .
ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Εμπειρία είναι και αναφέρομαι στο έργο σας , η απλότητα στη γενική σύλληψη , η συγκίνηση , η τέχνη του να θυσιάζεις , του να αφαιρείς την δουλοπρέπεια της δεξιοτεχνίας , της αντιγραφής . Το φόντο και η φιγούρα γίνονται ένα σε αρμονία . Το ενδιαφέρον δεν διαιρείται . Τίποτα δεν εξιδανικεύεται . Τα υλικά σας μέσα, η γραφή – πινελιά σας αποδίδουν την ζωγραφική σας σκέψη . Το κοντράστο του ΄΄αμπατμαν΄΄ και του ΄΄γκλασσι ΄΄ η ένταση των σκούρων , οι τόνοι της σάρκας λαμπεροί , οι μισές αποχρώσεις στην διαφάνεια τους . Όλα συνάδουν στο ιδιαίτερο σας αίσθημα για την τέχνη . Το έργο σας εμπεριέχει αυτά τα στοιχεία της ζωγραφικής ταυτοχρόνως και θεμελιωδώς …
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ Θα ελεγα ότι το εργο δεν είναι η επιβράβευση του ζωγράφου αλλά η διάψευση του. Ζωγραφίζεις για να γίνεις κάποιος άλλος.
Στην πραγματικότητα ζωγραφίζεις για να καταλάβεις τι ακριβώς σε ενδιαφέρει σ’ αυτό που βλέπεις μπροστά σου. Το έργο δεν πρέπει να το αντιλαμβανόμαστε σαν επίτευγμα αλλά σαν διαδικασία ενδοσκόπησης . στο τέλος του εργου μένουν πολύ λίγα πράγματα από αυτά που περιλαμβάνονται στις αρχικές μας προθέσεις . Ζωγραφίζουμε για να ξεπεράσουμε τις προκαταλήψεις μας . Η ζωγραφική δεν είναι ικανότητα και δεξιοτεχνία αλλα αμφιβολια και δισταγμός εξ’ ου και οι αλλεπάλληλες καταστροφές .
Πολλές φορές ξεκινάμε με καθαρές σκέψεις για το τι θέλουμε να ζωγραφίσουμε. Όμως όσο πιο λίγες απ’ αυτές παραμένουν στο τέλος τόσο πιο ενδιαφέρον θα είναι το έργο. Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ζωγραφίζω από το φυσικό . Είναι τόσο έντονη η παρουσία αυτού που έχεις μπροστά σου που σε παρασύρει σε δρόμους τελείως διαφορετικούς από αυτούς που έχεις προσχεδιάσει.
Ζωγραφίζω τους ανθρώπους που συναντάω κάθε μέρα ψάχνοντας αυτό ακριβώς που ξεπερνάει την καθημερινότητα τους.
Κάθε μέρα νοιώθω να περνάει μπροστά από τα μάτια μου όλη η ιστορία της ζωγραφικής : φρύδια γραμμένα σαν τον παντοκράτορα του Δαφνιού . Δέρματα με την θάμπη λάμψη του διπλού πορτραίτου του Ραφαήλ η του πορτραίτου Μπαλτασαρ Καστιλιονε .
Αλλά και συμπεριφορές , χειρονομίες η στάσεις σωμάτων. Νομίζεις πως όλα ήταν θαμμένα για πάντα στην ιστορία και ξαφνικά τα βλέπεις δίπλα σου ζωντανά . Ο, τι αγάπησα στα μουσεία το βλέπω καμία φορά στο βλέμμα αυτού που κάθεται απέναντι μου.
Προσπαθώ να κάνω μια ζωγραφική που να ανταποκρίνεται σ’ αυτό το αίσθημα που έχω του κόσμου.
Ζωγραφίζω αργά και επανέρχομαι διαρκώς αλλάζοντας συνεχεία τα έργα που κάνω, όσο κι’ ΄αν αυτό κάνει εξαιρετικά δύσκολη την σχέση μου με την πραγματικότητα την τόσο απαιτητική σε συχνές παρουσίες και άρα σε μεγάλο αριθμό έργων.
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
